معرفی انواع وسایل و ابزار جوشکاری

در این مطلب ما به معرفی انواع وسایل و ابزار جوشکاری می پردازیم. جوشکاری، به عنوان یکی از ارکان اصلی در صنعت و تولید، فرآیندی است که به اتصال دائمی قطعات فلزی می‌پردازد. این فرآیند ظریف و حیاتی، نیازمند مهارت، دانش و البته تجهیزات و ابزار آلات مخصوصی است که به طور کلی به دو دسته تخصصی و عمومی تقسیم می‌شوند. در این مقاله قصد داریم سفری جامع به دنیای تجهیزات عمومی مورد نیاز در جوشکاری داشته باشیم و با جزئیات بیشتری به بررسی هر یک از آنها بپردازیم.

انواع وسایل و ابزار جوشکاری

وسایل و ابزارهای استفاده شده در جوشکاری به شدت متنوع هستند و بسته به نوع جوشکاری و نوع فلز مورد استفاده متغیر است. در ادامه به چند نمونه از آن ها اشاره شده است:

• ماسک جوشکاری

اولین قدم در جوشکاری، حفاظت از چشمانتان است. ماسک جوشکاری، به عنوان دروازه ورود به دنیای نور و اشعه، نقشی حیاتی در ایمنی شما ایفا می‌کند. این ماسک‌ها با فیلتر کردن نور شدید و مضر ناشی از قوس الکتریکی، از چشمان شما در برابر آسیب‌های جدی محافظت می‌کنند.

انواع مختلفی از ماسک‌های جوشکاری در بازار موجود هستند که از ساده‌ترین نوع آنها یعنی ماسک‌های دستی که فقط بخش جلویی صورت را می‌پوشانند تا انواع پیشرفته‌تر و اتوماتیک که کل سر را احاطه می‌کنند را شامل می‌شوند. انتخاب نوع ماسک جوشکاری به عوامل مختلفی همچون نوع فرآیند جوشکاری، میزان نور و اشعه و سلیقه جوشکار بستگی دارد.

• دستکش جوشکاری

در دنیای جوشکاری، گرما حرف اول را می‌زند. جرقه‌ ها و ذرات مذاب همواره در کمین دستان شما هستند. به همین دلیل، استفاده از دستکش‌ های جوشکاری مناسب، امری ضروری و غیرقابل چشم‌ پوشی است. این دستکش‌ها که معمولاً از چرم، الیاف نسوز و یا ترکیبی از این دو ساخته می‌شوند، که به عنوان سپر دفاعی عمل کرده و از دستان شما در برابر حرارت، جرقه و ذرات مذاب محافظت می‌کنند.

هنگام انتخاب دستکش جوشکاری، به ضخامت، انعطاف‌پذیری و مقاومت آن در برابر حرارت توجه کنید. دستکش‌های ضخیم‌تر برای محافظت بیشتر در برابر حرارت و جرقه مناسب هستند، در حالی که دستکش‌های نازک‌تر انعطاف‌پذیری بیشتری داشته و برای کارهای ظریف‌تر ایده آل هستند.

• لباس کار

لباس کار مناسب جوشکاری، دومین سد دفاعی شما در برابر خطرات جوشکاری است. کاپشن و شلوار چرمی یا برزنتی که از جنس الیاف نسوز باشند، می‌توانند به خوبی از بدن شما در برابر حرارت، جرقه و ذرات مذاب محافظت کنند.

به خاطر داشته باشید که لباس کار شما باید کاملاً فیت و اندازه باشد تا در حین کار محدودیتی برای حرکت شما ایجاد نکند. همچنین، از پوشیدن لباس‌های گشاد و آویزان که می‌توانند به دامنه جرقه‌ها و ذرات مذاب تبدیل شوند، خودداری کنید.

• کفش ایمنی

یکی دیگر از انواع وسایل و ابزار جوشکاری، کفش ایمنی است. در جوشکاری و تاسیسات، پاها نیز به اندازه دست‌ها در معرض خطر هستند. سقوط اجسام سنگین، برخورد با قطعات داغ و تیز و نفوذ ذرات مذاب به داخل کفش، تنها بخشی از خطراتی هستند که پاهای شما را تهدید می‌کنند.

کفش‌های ایمنی مناسب، با عایق کردن پاها در برابر حرارت و ضربه، از آنها در برابر این خطرات محافظت می‌کنند. این کفش‌ها که معمولاً از جنس چرم یا مواد مقاوم دیگر هستند، باید پنجه و ساق پا را به طور کامل بپوشانند و عایق حرارت و ضد جرقه باشند.

• گیره جوشکاری

دقت و ظرافت، حرف اول را در جوشکاری می‌زند. برای رسیدن به این ظرافت، نیازمند انواع وسایل و ابزار جوشکاری هستید که قطعات کار را در جای خود ثابت نگه دارند. گیره‌های جوشکاری در انواع مختلفی از دستی و ساده تا اتوماتیک و پیشرفته در بازار موجود هستند و هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.

انتخاب نوع گیره جوشکاری به ضخامت و ابعاد قطعات کار و نوع فرآیند جوشکاری بستگی دارد. برای مثال، گیره‌های C شکل برای کار با قطعات تخت و گیره‌های مغناطیسی برای اتصال موقت قطعات به یکدیگر مناسب هستند.

• چکش جوشکاری

سرباره، دشمن دیرینه جوشکارها است. این ذرات مذاب و ناخالصی که در حین جوشکاری به وجود می‌آیند، می‌توانند کیفیت جوش را به شدت تحت تاثیر قرار دهند. به همین دلیل، چکش جوشکاری به عنوان ابزاری ضروری برای پاک کردن سرباره از روی جوش شناخته می‌شود.

چکش‌های جوشکاری معمولاً از جنس فولاد هستند و در وزن‌ها و ابعاد مختلفی تولید می‌شوند. انتخاب چکش مناسب به ضخامت و ابعاد جوش و نوع کار بستگی دارد.

• فرچه سیمی

فرچه سیمی از انواع وسایل و ابزار جوشکاری می باشد که جلا دهنده‌ای بی‌نظیر برای سطوح فلزی است. این ابزار که در انواع دستی و اتوماتیک موجود است، برای تمیز کردن سطوح فلزی قبل از جوشکاری و همچنین پاک کردن سرباره از روی جوش استفاده می‌شود.

استفاده از فرچه سیمی به خصوص در جوشکاری‌های ظریف، از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که این کار به ایجاد یک سطح صاف و عاری از هرگونه آلودگی کمک می‌کند و در نتیجه، کیفیتی مطلوب برای جوش به ارمغان می‌آورد.

• سندان

یکی از انواع وسایل و ابزار جوشکاری سندان است، که تکیه‌گاهی مطمئن برای صاف کردن و شکل دادن قطعات فلزی قبل از جوشکاری است. این قطعه‌ی فلزی که معمولاً از جنس فولاد سخت است، در ابعاد و وزن‌های مختلفی تولید می‌شود.

سندان‌ها در انواع مختلفی همچون سندان‌های آهنگری، سندان‌های طلافروشان و سندان‌های جوشکاری موجود هستند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.

• عینک و محافظ تنفسی

یکی از انواع وسایل و ابزار جوشکاری عینک و محافظ تنفسی است. سلامت تنفسی شما در جوشکاری، حرف اول را می‌زند. دود، گرد و غبار و ذرات معلق در هوا که در حین جوشکاری به وجود می‌آیند، می‌توانند به شدت به دستگاه تنفسی شما آسیب برسانند.

به همین دلیل، استفاده از عینک و محافظ تنفسی مناسب، امری ضروری است. عینک‌ها از چشمان شما در برابر جرقه و ذرات معلق محافظت می‌کنند و محافظ تنفسی نیز از ورود این ذرات به دستگاه تنفسی شما جلوگیری می‌کند.

• ابزار اندازه گیری

دقت، کلید موفقیت در جوشکاری است. برای رسیدن به این دقت، نیازمند ابزارهایی هستید که به شما در اندازه‌گیری و علامت‌گذاری دقیق قطعات کار قبل از جوشکاری کمک کنند.

متر، کولیس، گونیا و تراز از جمله ابزارهای اندازه گیری هستند که در هر کارگاه جوشکاری به چشم می‌خورند. انتخاب هر کدام از این ابزار به نوع کار و ابعاد قطعات بستگی دارد.

نکات ایمنی قبل از شروع کار با دستگاه جوشکاری

قبل از شروع کار با انواع وسایل و ابزار جوشکاری، بسیار مهم است که به نکات ایمنی توجه کنید تا از وقوع حوادث جلوگیری شود. این موارد شامل موارد زیر می‌شود:

• قبل از شروع کار با دستگاه جوشکاری، حتماً از سالم بودن دستگاه و تجهیزات ایمنی اطمینان حاصل کنید.
• در هنگام جوشکاری از ماسک، دستکش، لباس کار و کفش ایمنی مناسب استفاده کنید.
• محل کار را به خوبی تهویه کنید تا از تجمع دود و گازهای سمی جلوگیری شود.
• از جوشکاری در محیط‌های مرطوب و یا در مجاورت مواد قابل اشتعال خودداری کنید.
• در صورت بروز هر گونه حادثه، بلافاصله محل را ترک کرده و به پزشک مراجعه کنید.

علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، ابزار و تجهیزات دیگری نیز ممکن است برای انجام برخی از انواع جوشکاری مورد نیاز باشد.

امیدوارم این مقاله برای شما مفید بوده باشد. در صورت داشتن هر گونه سوال یا نظر، می توانید در بخش نظرات مطرح کنید.

سخن آخر

در این مطلب به انواع وسایل و ابزار جوشکاری اشاره شد. انتخاب صحیح و استفاده درست از انواع وسایل و ابزار جوشکاری نقش حیاتی در کیفیت و ایمنی کار دارد. هر ابزار جوشکاری ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارد و انتخاب درست آن‌ها بستگی به نوع پروژه و نیازهای خاص شما دارد. بنابراین، آشنایی کامل با عملکرد و کاربردهای این وسایل و ابزار، می‌تواند به بهبود کیفیت و افزایش بهره‌وری در کار شما کمک کند.